Na równych prawach

Technologia dostępności ułatwia życie osobom z niepełnosprawnościami. Promuje także równość i integrację społeczną. Jesteśmy na dobrej drodze do stworzenia świata, w którym każdy, niezależnie od swoich ograniczeń, ma równe szanse na korzystanie z osiągnięć technologii.


  • 05 grudnia 2024 10:00
  • Dominik Seroczyński

Podczas ostatniej konferencji Apple zaprezentowało nową technologię, umożliwiającą sterowanie urządzeniami za pomocą wzroku. Może to brzmi to jak scenariusz z filmu science-fiction, ale dla wielu osób jest to rewolucyjna możliwość, która pozwala na równi korzystać z technologii. 

Przyzwyczailiśmy się do korzystania z komputerów za pomocą myszy i klawiatury, a z telefonów za pomocą dotyku. Te interakcje są dla nas oczywiste, ponieważ oba urządzenia wyświetlają swoją zawartość na ekranie, umożliwiając nam interakcję wizualną. Jednak nie każdy ma takie same szanse, a dla wielu osób standardowe metody interakcji nie są dostępne.

Jeżeli nie korzystamy z monitora, w jaki sposób możemy wyświetlać zawartość dla użytkownika? Jak możemy wskazać opcję na ekranie telefonu, jeżeli nie jesteśmy w stanie dotknąć ekranu? Istnieje wiele narzędzi, które mogą wspierać użytkowników w codziennych zadaniach, nawet jeśli nie mogą oni korzystać z tradycyjnych metod interakcji.

Czytniki Ekranu (Screen Readers)

Czytniki ekranu to jedno z najważniejszych narzędzi wspierających dostępność. Nie są one przeznaczone wyłącznie dla osób niewidomych. Mogą być użyteczne dla szerokiej gamy użytkowników z różnymi potrzebami. Czytniki ekranu są dostępne na większości platform, od systemów operacyjnych (Windows, macOS, Android) po konsole do gier i aplikacje. Narzędzia te odczytują na głos teksty wyświetlane na ekranie, umożliwiając osobom niewidomym i słabowidzącym korzystanie z technologii na równi z innymi.

Przykładem zaawansowanego zastosowania czytników ekranu jest gra „The Last of Us”. Została wysoko oceniona za wsparcie dostępności, umożliwiając także osobom niewidomym samodzielne granie i doświadczanie jej historii. Czytnik ekranu w „The lost of Us” nie tylko odczytuje teksty, ale także opisuje przerywniki filmowe i sugeruje, co dzieje się na ekranie. Dodatkowo kontroler gry, dzięki wibracjom, informuje gracza o rodzaju podłoża, po którym się porusza, oraz o przeszkodach w jego okolicy.

Sterowanie urządzeniami za pomocą wzroku

Technologie śledzenia wzroku umożliwiają sterowanie komputerami za pomocą ruchu oczu. Użytkownik może poruszać kursorem, wybierać opcje na ekranie, a nawet pisać teksty poprzez skoncentrowanie wzroku na odpowiednich elementach interfejsu. Jest to szczególnie pomocne dla osób z ograniczeniami ruchowymi, które mają trudności z korzystaniem z tradycyjnych metod interakcji, takich jak klawiatura i mysz.

Na ostatniej konferencji firma Apple zaprezentowała nową funkcjonalność sterowania wzrokiem, która znacząco rozszerza możliwości interakcji z urządzeniami. Dzięki tej technologii użytkownicy będą mogli w pełni kontrolować swoje iPhone’y i iPady za pomocą ruchu oczu. Apple zastosowało zaawansowane algorytmy i czujniki, które dokładnie śledzą punkt, na który patrzy użytkownik, umożliwiając intuicyjne i precyzyjne sterowanie.

Nowa funkcja sterowania wzrokiem od Apple nie tylko umożliwia poruszanie kursorem, ale także pozwala na wybieranie aplikacji, przewijanie stron internetowych oraz pisanie tekstów poprzez skupienie wzroku na odpowiednich klawiszach wirtualnej klawiatury. Dzięki integracji z systemem iOS, użytkownicy mogą korzystać z tej funkcji we wszystkich aplikacjach, co zapewnia spójne i wygodne doświadczenie.

Korzystanie z komputera bez użycia rąk

Dla wielu osób korzystanie z klawiatury i myszy stanowi naturalny sposób interakcji z komputerem. Jednakże, dla tych z ograniczeniami ruchowymi takie tradycyjne metody mogą być niewystarczające lub wręcz niemożliwe do zastosowania. Juan Carlos Vega, założyciel i CEO firmy Augmental, jest jednym z tych, którzy postanowili zmienić sposób, w jaki osoby z ograniczeniami ruchowymi mogą korzystać z technologii.

Tomas Vega, mając świadomość własnych ograniczeń ruchowych, zainspirował się konceptem augmentacji ludzkiej zdolności. Już od 12 roku życia zaczął programować, a w szkole średniej pomagał osobom z niepełnosprawnościami, w tym z zaburzeniami ruchowymi i ze stwardnieniem rozsianym. W trakcie studiów na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley i później na MIT, Vega pracował nad technologiami wspierającymi osoby niepełnosprawne w niezależnym życiu.

Jednym z produktów Augmental jest MouthPad, który umożliwia użytkownikom kontrolę nad komputerem, smartfonem lub tabletem poprzez ruchy języka i głowy. Wrażliwy na nacisk pad, znajduje się na podniebieniu i tłumaczy ruchy języka oraz głowy na przewijanie kursora oraz kliknięcia w czasie rzeczywistym za pośrednictwem technologii Bluetooth.

Część użytkowników Augmental, a są to ludzie żyjący na przykład z porażeniem czterokończynowym, używa MouthPad codziennie, aby samodzielnie interagować się z ulubionymi urządzeniami. Jedna z użytkowniczek, która studiuje matematykę i informatykę na uniwersytecie mówi, że urządzenie pomaga jej w pisaniu wzorów matematycznych i nauce w bibliotece.  

Vega podkreśla, że celem Augmental jest poprawa dostępności technologii, które stały się integralną częścią naszego życia. Poprzez takie innowacje, jak MouthPad, Augmental dąży do tego, aby osoby z ograniczeniami ruchowymi mogły być tak samo kompetentne w korzystaniu z telefonów komórkowych lub tabletów, jak osoby korzystające ze swoich rąk.

Podsumowanie

Technologia dostępności nie tylko ułatwia życie osobom z niepełnosprawnościami, ale również promuje równość i integrację społeczną. Jesteśmy na dobrej drodze do stworzenia świata, w którym każdy, niezależnie od swoich ograniczeń, ma równe szanse na korzystanie z osiągnięć technologii. Twórcy oprogramowania i sprzętu muszą nadal dążyć do tego, aby ich produkty były dostępne dla wszystkich użytkowników, wspierając ich indywidualne potrzeby i promując inkluzywność na każdym kroku.

Bibliografia:

Dominik Seroczyński
UX Designer
dominik.seroczynski@rbinternational.com.pl